การดูแลตัวเองหลัง
ผ่าตัดตาล่างและเติมไขมัน
การใช้ยา
- ยารับประทาน รับประทานยาแก้อักเสบตามแพทย์ระบุอย่างเคร่งครัดเพื่อป้องกันการติดเชื้อและแผลเป็น ถ้ายาชาหมดฤทธิ์ จะรู้สึกปวดส่วนที่ทำศัลยกรรม ให้ทานยาแก้ปวดที่ทางคลินิกจัดให้ คือ Tylenol (500 mg) 2 เม็ดเวลาปวด สามารถทานซ้ำได้ทุก 4 – 6 ชั่วโมง และรับประทานยาลดบวม 2 เม็ด หลังอาหารเช้าวันรุ่งขึ้น ควรรับประทานหลังอาหารทันทีและดื่มน้ำตาม 2 แก้ว เพื่อป้องกันการระคายเคืองกระเพาะอาหาร (กรณีบวมมากแพทย์อาจจัดยาลดบวมทานเพิ่มอีก 2 มื้อ) งดยาแก้ปวดที่มีฤทธิ์ทำให้เลือดออกได้ เช่น พวกแอสไพริน (Aspirin) Ibuprofen (Brufen , Nurofen) และ Mefenamic acid (Ponstan)
- หยอดน้ำตาเทียม เพื่อป้องกันเยื่อบุตาอักเสบ หยอดตาทั้ง 2 ข้าง วันละ 4 ครั้ง คือ เช้า กลางวัน เย็น และก่อนนอน หรือเวลามีการระคายเคืองตาระหว่างวัน
- ยาป้ายม่านตาก่อนนอน เพื่อป้องกันเยื่อบุตาอักเสบและตาแห้ง (เป็นชนิดเดียวกันกับยาป้ายแผล) ป้ายตา 2 ข้าง ก่อนนอน ; ไม่ควรป้ายเวลากลางวันเพาะอาจปิดบังการมองเห็นได้ : กรณีทำตาบนแล้วไม่มีอาการตาบวมแดงหรือตาแห้ง อาจไม่จำเป็นต้องป้ายยาก็ได้
- ยาหยอดตาฆ่าเชื้อ เพื่อป้องกันการติดเชื้อ แก้อักเสบในดวงตา หยอดตาทั้ง 2 ข้าง วันละ 2 ครั้ง คือ เช้า และ เย็น จนกว่าแพทย์จะสั่งงด
- ช่วงแรก ๆ (1 – 2 สัปดาห์) อาจมีอาการหลับตาไม่สนิท หรือรู้สึกเคืองตา ทั้งนี้เนื่องจากอาการบวมของเนื้อเยื่อหลังการผ่าตัด ซึ่งอาการดังกล่าวจะค่อยๆ หายไปเอง
การดูแลแผลผ่าตัด
- กรณีขลิบหนังตาล่างด้านนอกร่วมด้วย ใน 1-2 วันแรกหลังผ่าตัดจะมีน้ำเหลืองจางๆ ซึมออกมาจากแผล ไม่ต้องตกใจ ให้ใช้ Cotton bud หรือผ้าก๊อซที่สะอาดคอยซับออก โดยเฉพาะช่วง 4-6 ชั่วโมงแรก อาจต้องซับออกบ่อยๆ แล้วใช้ยาป้ายแผล ไม่ควรปล่อยให้มีคราบน้ำเหลือง หรือน้ำเลือดเกรอะกรังที่แผล เพราะจะทำให้แผลหายช้า ติดเชื้อ และเกิดแผลเป็นได้
- ห้ามประคบเย็น ห้ามประคบร้อน บริเวณใต้ตาหรือที่เติมไขมัน เนื่องจากจะทำให้เซลล์ไขมันนั้นตายได้
- งดอาหารหวาน อาหารรสจัด อาหารเผ็ดร้อน ของหมักดองและแอลกอฮอล์ 1 เดือน
- งดทานอาหารเสริมและวิตามินต่างๆ 2สัปดาห์ (ยกเว้นคอลลาเจนบริสุทธิ์ เช่น Colla Pure และ Surtamin ลดบวม)
- หลีกเลี่ยงการขยับใบหน้าที่ไม่จำเป็น เช่น การขมวดคิ้ว หรือเลิกคิ้ว การพูดและการอ้าปากมาก ควรรับประทานอาหารที่ไม่ต้องเคี้ยวมาก เช่น อาหารอ่อนและอาหารเหลวๆ ประมาณ 2 สัปดาห์
- ในช่วง 5 วันแรกจะมีอาการบวมช้ำ แต่จะค่อยๆ หายบวมภายใน 1 – 2 สัปดาห์ และจะหายสนิทเต็มที่ภายใน 3 – 6 เดือน (แล้วแต่ความยากง่ายของการผ่าตัด และสภาวะเนื้อเยื่อและผิวของแต่ละคน)
- กรณีขลิบตาล่างร่วมด้วย หลังจากตัดไหม ควรทาขี้ผึ้งบริเวณแผล เช้า – เย็น ไปอีก 7 วัน เพื่อป้องกันการเกิดแผลเป็น
- ห้ามใช้ยาหรือครีมรักษาแผลเป็น ที่คลินิกไม่ได้จัดให้มาทาบริเวณแผลเป็นอันขาด เนื่องจากบางคนแพ้ครีม & ยา หรือใช้ทาผิด หรือยาทาแผลเป็นบางชนิดมีฤทธิ์ระคายเคืองผิวยิ่งทำให้เกิดแผลเป็นมากขึ้นด้วย
- ทางคลินิกจะนัดมาเปิดแผลที่ขา หรือแผลดูดไขมันในวันที่ 3 และจะนัดตัดไหม ในวันที่ 7
- คนไข้บางคนแพทย์จะสั่งให้ปิดเทปสีเนื้อบริเวณแก้ม ให้แกะออกเบา ๆ ในวันที่ 4 หลังผ่าตัด
การดูแลแผลทั่วไป
- ใน 7 วันแรกหลังผ่าตัดควรนอนศีรษะสูง 30 องศาเพื่อลดอาการบวม ให้นอนหงาย (หลีกเลี่ยงการนอนคว่ำหรือนอนตะแคง) โดยเฉพาะใน 2 สัปดาห์แรกและควรนอนหงายทุกคืน เป็นเวลา 1 เดือน
- งดรับประทานอาหารที่มีรสจัด , ของเผ็ด , ของร้อน , เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ , ชา ,กาแฟ และการตากแดดจัด 2 สัปดาห์
- ใน 2 สัปดาห์แรก ห้ามขยี้ตาเป็นอันขาด
- งดการใช้คอนแทคเลนส์เป็นเวลา 1 เดือน
- งดการใช้แว่นตาสำหรับว่ายน้ำเป็นเวลา 2 เดือน
- งดออกกำลังกายอย่างหนัก , ซาวน่า และนวดบริเวณผ่าตัด 1 เดือน
- งดสูบบุหรี่อย่างน้อย 2 เดือน เนื่องจากบุหรี่ทำให้แผลหายช้า ติดยาก และทำให้โอกาสของการเกิดแผลเป็นมากขึ้น
- ทำจิตใจให้ผ่อนคลาย ไม่เครียด และรักษาสุขภาพให้แข็งแรง ทานอาหารที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย
- สามารถฉีดไขมันซ้ำและเพิ่มเติมได้หลังผ่าตัด 3 – 6 เดือนขึ้นไป โดยปกติไขมันที่ฉีดเข้าไปจะคงอยู่ได้ประมาณ 20 – 60 % เมื่อผ่านไป 18 เดือน
หมายเหตุ
- สำหรับบริเวณหน้าท้องหรือต้นขา ที่เราดูดไขมันออกมาได้ ควรหลีกเลี่ยงการโดนน้ำ จนกว่าจะตัดไหม
- ทางคลินิกจะนัดมาเปิดแผลที่ดูดไขมันในวันที่ 3 และตัดไหมในวันที่ 7
- ควรสวมผ้ารัดขาหรือหน้าท้องหลังจากตัดไหมและควรรัดอย่างน้อย 2 สัปดาห์ และถ้าหายจากอาการบวม ให้นวดด้วย Essential Oil เพื่อส่งเสริมให้เกิดการกระชับของผิว
ข้อแนะนำเพิ่มเติมในการเพิ่มอัตราการอยู่รอดของ Fat Graft
- แนะนำคนไข้ฉีดสารคลายกล้ามเนื้อ ก่อนฉีดไขมัน 1-2 สัปดาห์ ถ้าทำไม่ได้ก่อนฉีดไขมัน
ควรแนะนำหลังจากหน้ายุบบวมช้ำ คือประมาณ 2 – 4 สัปดาห์ หลังเติมไขมัน - ลดการแสดงสีหน้า (Facial muscle movement) โดยเฉพาะ 2-4 สัปดาห์แรกหลังฉีด
- ไม่ควรเครียด นอนหลับให้เพียงพอ
- ทานอาหารที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย
- งดการนวดหน้า, ร้อยไหม , Laser , Filler , และ HIFU บริเวณที่ฉีดไขมัน 3 เดือน
- งดการนอนคว่ำหน้า 3 เดือน
- ควรมาฉีด “Autologous Growth factor” ซึ่งเป็นอาหารและตัวกระตุ้นการทำงานที่ดีของเซลล์ไขมันและเซลล์ผิวตลอดจนเซลล์ที่สร้างเนื้อเยื่อคอลลาเจนและเส้นใยอิลาสติน (Elastin) เป็นระยะ ๆ ควรฉีด Growth factor หลังการฉีดไขมันทุก 3 เดือน